Category Archives: Online Magazine

स्तवविंशति:

विद्या चारभ्यते ह्यत्र दिनेस्मिन् मङ्गले शुभे।
वाणीस्तुतिपरै : कैश्चित् श्लोका मृतपल्लवैः ॥

श्वेतपद्मासने देवि ! सरस्वति नमोस्तुते ।
शुभ्रवस्रावृते धन्ये वन्दे त्वां कामरूपिणीम् ॥

कुन्देन्दुधवले दीप्ते पूर्णचन्द्रानने शुभे ।
कामाक्षि करुणापूर्णे वाणि !तुभ्यं नमो नमः ॥

वीणावादनसंलग्ने चारुशीले मनोहरे ।
सर्वसिद्धिप्रदे धन्ये वाणि तुभ्यं नमोस्तु ते ॥

सर्वपापहरे देवि सर्वदे ! करुणा परे ।
शब्दार्थसुखबोधाय देवि तुभ्यं नमो नमः ॥

हिमशैलसुते पुण्ये सर्वहृदय वासिनि !
साहित्यामृतकल्लोले ज्ञानवारिधि सन्निभे ॥

कामदे करुणानेत्रे कामरूपे च शैलजे ।
महाशक्ते महापुण्ये जयतात् वरवर्णिनि ॥

सत्यकण्ठप्रदानाय शीलस्य पालनाय च
सौम्ये देवि सदा रक्ष भद्रे पालय पाहि माम् ॥

चरन्तं चन्द्रिकास्वद्य पामरं कुक्कुटोपमम् ।
विज्ञानदीपसाह्येन मां रक्ष भुवनेश्वरि !!

सौवर्णभूषिते देवि सर्वरत्न प्रभूषिते ।
सर्वज्ञे मङ्गले धन्ये रक्ष मां जगदीश्वरि ॥

तिमिरान्धस्य नेत्रस्य यथा शस्त्र क्रिया वरा
तथा सरस्वती पूजा सूक्ष्मशब्दार्थ दर्शिका ॥

नवरात्रेषु तत्पूजा मुख्या च फल दायिका ।
सारस्वतस्य बोधाय पूजेयं कीर्तिता बुधैः ॥

कर्मसाफल्यलामाय . शब्दार्थ बोधनाय च
वन्दे त्वां वरदे धन्ये सुन्दरे हिम शैलेजे ॥

साहित्यरसिके देवि सङ्गीतप्रवरे शुभे
जगताञ्च समस्तानां कुरुतात् मङ्गलं शुभे ॥

देव्यानुग्रहमात्रेण पामर : पण्डिता यते
उन्मीलयति चक्षूंषि देवी भक्त परायणा ॥

साहित्यं चाथ सङ्गीतं वाणीदेण्याः स्तनद्वयम् ।
चिन्तामधुरञ्चैकं चान्यच्छ्रवण चोदकम् ॥

दुष्टनिग्रहलाभाय दुर्गारूप मुपाश्रिते ।
दुष्टान् सर्वांश्च संहत्य शिष्टान् रक्ष महाभुजे ॥

अधर्मस्य निरासाय ह्युग्ररूपं समाश्रिते
धर्मसंस्थापिके देवि ! वन्दे त्वामुग्र मूर्त्तिके ॥

मकुटाभे महामन्त्रे नवलावण्य संयुते ।
साकारे करुणानेत्रे सर्वपापहरे शुभे ॥

कर्मसाफल्यलाभाय सर्वमर्त्य हिताय च
देवि तुभ्यं नमस्कृत्य विद्या चारभ्यते मया ॥

Vijayan V  Pattambi

श्रावणोत्सवकेलि :l

व्याध्राः नृत्यन्ति सामोदं 

नानावर्णमनोहराः ।

संस्कृता राजधानी तु
शोभते हर्षसागरात् ॥

पीतवर्णाः चलत्पुच्छाः
क्रूरनेत्राः भयानकाः ।
दृष्टास्तु नृत्तनिपुणा :
वेषभूषैश्चालङ्कृताः ॥

असितास्तु महाक्रूराः
वीर्यवन्तश्च सर्वथा ।
दर्शयन्तो महाजिह्वा –
ममन्दं विहरन्ति ते॥

स्त्रीव्याघ्राः बहवस्सन्ति
नृत्यन्त्यः चटुलैः पदैः ।
केरलानां तु चित्तानि
हरन्त्यः वपुषा च ताः

ये ये पश्यन्ति सामोदं
नृत्तं व्याघ्रप्रदर्शितम् ।
ते पतन्ति हि सद्यैव
प्रचलति तोषसागरे ॥

अहोरूपमहोनृत्त –
महो वर्णस्य विस्मयः ।
देवतानुग्रहादेव
जातमेतत्तु दर्शनम् ॥

नन्यत्र दृश्यते सेयं
केलिः मानसहारिका ।
केवलं केरलेष्वैव
विश्रुते माबलिस्थले ।

Vijayan V Pattambi

स्वातन्त्र्यं तोषदायकम् l

सर्वेषां जीवजालानां स्वातत्र्यं शक्तिवर्धकम् ।

पारतन्त्र्यं तु मर्त्यानां मरणादपि भीकरम् ॥

बलमुत्तेजकं वस्तु समेषां हि शरीरिणाम् ।
जीवजालानि सर्वाणि स्वातन्त्राल्लभते बलम् ॥

पारतन्त्र्यं न कांक्षन्ते पञ्जर स्थापि पक्षण : ।
केन वा शक्यते ह्यत्र पारतन्त्र्येण जीवितम् ॥

स्वातन्त्र्यं नवपीयूषं स्वातन्त्र्यं जीवनामृतम् ।
सर्वेषां मानवेभ्यस्तु स्वातन्त्र्यं स्वास्थ्यदायकम् ॥

अबला चपला न स्यात् स्वातन्त्यं दीयते यदि ।
स्वतन्त्रा ह्यङ्गना विश्वे हिमशैलसमा श्रुता ॥

नेच्छन्ति बन्धनं कोपि स्वतन्त्र्य मेव कांक्षते ।
सर्वै विहर्तुमिच्छन्ति को वा वाञ्छति बन्धनम् ॥

चिन्तनं समभावेन सोदरत्वेन जीवनम् ।
स्वातन्त्र्येणैव साध्यं तत् मानवानां हितैषिणाम् ॥

पठने च कलारङ्गे स्वातन्त्यं शक्तिवर्धकम् ।
अतो हि गुरुभि : सर्वैःदीयते तु स्वतन्त्रता ॥

बन्धुरबन्धनं नूनं सर्वशक्ति विनाशकम् ।
शुनकश्चालये बद्धो दीनं भषति सर्वदा ॥

प्रयत्नेनैव लभ्यं तत् स्वातन्त्र्यं शक्तिवर्धकम् ।
यत्नं कुरत सर्वेपि रक्षाम स्व स्व जीवनम् ॥

Vijayan V Pattambi

धीरदेशाभिमानिनः। Prepared by N. K. Ramachandran

राष्ट्रस्य स्वतन्त्रतायै अहोरात्रं संग्रामं कृतवतां धीरमहात्मनां त्यागस्य फलमेव अस्माकं स्वातन्त्र्यम्। स्वतन्त्रतादिनस्य भूमिकायां प्रमुखानां स्वतन्त्रतासङ्ग्रामसेनानिनां लघुविवरणं सचित्रं प्रस्तूयते।

Freedom Fighters: PPT… click here

संस्कृत दिनम्

श्रावणो मधुरः प्राप्तः
सर्वेभ्यश्च सुखप्रदः ।
मितशीतप्रदो मासः
कस्य नानन्ददायकः ?

मासेस्मिन् पौर्णमी प्राप्ता
संस्कृतदिनसूचिका ।
संस्कृतज्ञाः वयं जाताः
सन्तुष्ठाः साभिमानिनाः ॥

साहित्यधनिका भाषा
शास्त्रसागरसंभृता ।
काचिन्नास्ति हि लोकेषु
संस्कृतेन समा क्वचित् ॥

स्खालित्यरहिता दिव्या
शुद्धोच्चारणसाधिका ।
पठ्यते यदि भाषेयं
भवतः साहाय्यदायिका ॥

मातेव रक्षति भाषा
पितेव पथदर्शिका ।
भाषेभ्यो भारतीयेभ्यः
पदार्थाब्धिप्रदायिका ॥

पठेयुः संस्कृतं नित्यं
वदेयुः संस्कृतं महत् ।
भवतो रक्षणायैव
संस्कृतस्य चोद्भवः ॥

दिने च मङ्गले भूयात्
हृद्या हि शुभकामना ।
औन्नत्यमतुलं दीप्तं
भूयात्तव सुजीवितम् ॥

( सर्वेभ्य: संस्कृतदिनस्य शुभकामनाः)

Vijayan V Pattambi

छात्रेभ्यो शुभाशंसाः

आरब्धाः खलु विद्याशाला :

लभाश्चात्र तु प्राप्ताः ।

नानावर्णै : शोभनगात्राः

विकसितनयनाः बालाः ॥

पुस्तकस्यूतैः नव्यसुवस्त्रैः

छत्रैर्वर्णमनोज्ञैः

अङ्कणमध्यं सम्प्राप्तास्ते

पुष्पैः मण्डितमखिलम् ॥

घण्टानादश्रवणमुहूर्ते

 विशन्तु कक्ष्यामनघाम् ।

प्रणम्य वदत गुरवरमेव

संस्कृतपठनं कार्यम् ॥

सरसमनोज्ञकथाभिः पूर्णं

तावकसंस्कृतकुसुमम् ।

उपदेशशतैः ललितैः हृद्यै:

पुस्तकमेतत्भरितम् ॥

पठतात् संस्कृतं वदतान्नित्यं

संस्कृतभाषामनघाम् ।

लिखतान्मिन्त्र सुन्दरगात्रां

ललितमनोज्ञां भाषाम् ॥

उत्तमछात्राः भवन्तु सर्वै

सज्जनसेवां कुरुत।

भारतराष्ट्रसमुद्वहनाय

प्रयासमखिलं चरत ॥

Vijayan V Pattambi

पुष्पाणि l

 

अशोकञ्च जपापुष्पं
सूर्यकान्ति : सुदर्शना ।
मन्दारं करवीरञ्च
पाटलं मल्लिका तथा ।
कमलं शाङ्खुपुष्पञ्च
कल्हारं वनमल्लिका ।
वासन्ती नागपुष्पञ्च
तुलसी यूथिका तथा ।
नीला सेवन्तिका कुन्दं
पारिजातञ्च चम्पकम् ।
इन्दीवरञ्च पारन्ती
तुलसी चोत्पलं तथा
केरलेषु हि दृश्यन्ते
सुमानि पञ्चविंशतिः ॥

 

Vijayan V Pattambi

केरलगीतम्।

केरवृक्षाणां निचया – देव
केरलनामकराज्यम् ।
काननं क्षेत्रं कदली – हन्त

सर्वहरितकभूमिः ।
नव्यतुलसीं धरन्ती – शीर्षे
कान्तिभरिता सुहासा ।
हेमन्तवस्त्रं धरन्ती मम
कैरली सुन्दरी कन्या ।
नीलाब्धिपर्यन्तां भूमिं : – पश्य
सुन्दरसैकततीरम् ।
कृष्णक्कुरुञ्ञिसुपुष्पै – सर्व-
सानवश्चाम्बरतुल्याः ।
तैय्य कलाकारै :सर्वैः -तथा
वर्णकथाकेलिनृत्तैः
ताललयन्वितनृत्ता : – सर्वे
व्याघ्रकलाकेलिसङ्घाः ।
राज्यमहान्तहृदेषु – हर्ष
यानानि कुर्वन्ति स्वर्धाम् ।
पद्मनाभस्य प्रभायां – भक्ताः
पश्यन्ति सर्पशयनम् ।
केरलं सौन्दर्यपूरात् – देश:
नाकसमानो कथितः ।

 

Vijayan V Pattambi

संस्कृतदिनगीतम् 2024

संस्कृतजीवनम्

संस्कृतभाषामधुरं पिबतु

मधुरं मधुमधुरम् ।

संस्कृतभाषां श्रृणुतान्नित्यं
मुरलीनिनदसमाम् ।

पठताद्भाषां ललितां सरलां
पावनचरितां ताम्

परमपवित्रां सागरतुल्यां
मधुरां पदललिताम् ।

वदतान्मानव ! संस्कृतभाषां
वीणाक्वणितसमाम्

लिखतान्नितं सरसमनोज्ञां
सारां चार्थभराम् ।

संस्कृतमेतत् जीवनमखिलं
सर्वजनानां मे

तस्मिन्नेव हि सततं भूयात्
स्नेहामृतवर्षम् ॥

Vijayan V Pattambi

प्रार्थये सुमङ्गलम् ।

मित्रका : ! मित्रकाः ! पाठशालां गच्छत
वर्णवस्त्रभूषिताः नव्यस्यूतसंयुताः ।

छत्रमेकं टोपिकाञ्च सञ्चयन्तु सत्वरम्
वर्षकालमस्ति मित्राः ! वर्षणं भविष्यति ।

सावधानं गच्छत यानमार्गमाश्रिताः
प्राप्य लक्ष्यं चावतरन्तु चोत्तमाश्च निर्भयम् ।

गुरुवरान् प्रणम्य भोः वर्गमेत्य सत्वरम्
आश्रयन्तु स्वस्यस्थानमाचरन्तु प्रार्थनाम् ।

संस्कृतं पठन्तु मित्राः संस्कृतं महत्तमम्
सर्वलोकवन्दितं सज्जनैः प्रवर्धितम् ।

संस्कृतेन सन्ततं भाषणं च मित्रकै :
संस्कृतेन सर्वमस्तु संस्कृतेन रक्ष्यते ।

व्यवहरन्तु साधु रीत्या सर्वकालं मित्रका :
उत्तमोत्तमाश्च सन्तु प्रार्थये सुमङ्गलम् ॥

विजयन् वि पट्टाम्पि ।